व्याज सवलत योजना 2025-26: नियमित कर्जदार शेतकऱ्यांना शून्य टक्के व्याजदरावर पिक कर्जाचा मोठा दिलासा

August 13, 2025 MSDhulap Team

महाराष्ट्र शासनाने राज्यातील नियमित कर्जदार शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांना कर्जावरील व्याजाचा मोठा भार कमी होणार असून त्यांना दिलासा मिळणार आहे. “डॉ. पंजाबराव देशमुख व्याज सवलत योजना (Vyaj Savalat Yojana)” अंतर्गत 2025-26 या आर्थिक वर्षासाठी शासनाने ₹60 कोटी निधी वितरीत करण्यास मान्यता दिली आहे.

Table of Contents

व्याज सवलत योजना – Vyaj Savalat Yojana:

शेतकरी वर्ग हा आपल्या देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा कणा आहे. शेतीतील अनिश्चित हवामान, कीड, रोग, बाजारातील चढ-उतार यामुळे शेतकऱ्यांना वेळोवेळी आर्थिक संकटांना सामोरे जावे लागते. त्यामुळे कर्ज घेणे ही अनेकदा गरजेची गोष्ट ठरते. परंतु कर्जावरील व्याजाचा भार अनेकदा शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नाचा मोठा भाग गिळंकृत करतो. यासाठीच शासनाने व्याज सवलत योजना (Vyaj Savalat Yojana) सुरू केली आहे, ज्याचा उद्देश शेतकऱ्यांना कमी व्याजदरावर कर्ज उपलब्ध करून देणे व वेळेत कर्ज परतफेडीला प्रोत्साहन देणे आहे.

पार्श्वभूमी

ही व्याज सवलत (Vyaj Savalat Yojana) योजना 1 एप्रिल 1990 पासून लागू करण्यात आली.
सुरुवातीला केवळ सहकारी कृषी पतसंस्थांकडून घेतलेल्या अल्पमुदतीच्या पिक कर्जांवर लागू होती.
नंतर राष्ट्रीयकृत बँका, ग्रामीण बँका व खाजगी बँकांमधून घेतलेल्या कर्जांनाही योजना लागू करण्यात आली.
फक्त अल्पमुदतीच्या पिक कर्जांनाच सवलत दिली जाते; मध्यम मुदत व दीर्घ मुदत कर्ज या व्याज सवलत (Vyaj Savalat Yojana) योजनेत समाविष्ट नाहीत.

सवलतीचे स्वरूप:

₹1 लाखापर्यंतच्या कर्जांवर वार्षिक 3% व्याज सवलत.
₹3 लाखांपर्यंतच्या कर्जांवर वार्षिक 1% व्याज सवलत (2012 च्या शासन निर्णयानुसार).
11 जून 2021 नंतरच्या सुधारित नियमांनुसार –
- ₹3 लाखांपर्यंतचे अल्पमुदतीचे पिक कर्ज घेऊन ते मुदतीत परतफेड करणाऱ्या शेतकऱ्यांना 3% अतिरिक्त सवलत.
- यामुळे केंद्र शासनाची 3% व राज्य शासनाची 3% सवलत मिळून शेतकऱ्यांना 0% व्याजदराने कर्ज उपलब्ध होते.

2025-26 साठीचा आर्थिक तरतुदीचा निर्णय:

व्याज सवलत (Vyaj Savalat Yojana) योजनेसाठी एकूण ₹100 कोटी अर्थसंकल्पीय तरतूद.
त्यापैकी ₹60 कोटींचा निधी तत्काळ वितरणासाठी मंजूर.
संबंधित बँकांना व सहकारी संस्थांना निधी वितरीत करताना योग्य त्या पडताळणीची अट घालण्यात आली आहे.
निधीच्या वापराचा अहवाल शासनाला सादर करण्याची जबाबदारी सहकार आयुक्त व निबंधक, सहकारी संस्था यांच्यावर सोपविण्यात आली आहे.

योजनेचे फायदे:

1. शेतकऱ्यांसाठी आर्थिक दिलासा

कमी व्याजदरामुळे परतफेडीचा ताण कमी होतो.
बचतीत वाढ होते व ती शेतीच्या उत्पादनक्षमतेसाठी वापरता येते.

2. वेळेत कर्ज परतफेडीस प्रोत्साहन

नियमित कर्जदारांना जास्तीत जास्त फायदा.
शिस्तबद्ध आर्थिक व्यवहारांना चालना.

3. शून्य टक्के व्याजदराची संधी

योग्य अटींचे पालन करणाऱ्या शेतकऱ्यांना प्रत्यक्षात कर्जावर व्याज लागत नाही.
ही सुविधा आधुनिक शेतीसाठी उपकरणे खरेदी, बियाणे, खते, सिंचन व्यवस्था सुधारण्यासाठी मोठी मदत ठरते.

पात्रता निकष:

महाराष्ट्रातील शेतकरी असणे आवश्यक.
सहकारी पतसंस्था, राष्ट्रीयकृत बँका, ग्रामीण बँका किंवा खाजगी बँकांकडून घेतलेले अल्पमुदतीचे पिक कर्ज असणे आवश्यक.
कर्जाची वेळेत परतफेड करणे आवश्यक.
मध्यम मुदत किंवा दीर्घ मुदत कर्जधारकांना ही सवलत लागू नाही.

अर्ज व प्रक्रिया:

शेतकऱ्याने संबंधित बँक किंवा पतसंस्थेकडे अर्ज करावा.
बँक अर्जदाराची पात्रता तपासते.
पात्र ठरल्यास, कर्जाच्या व्याजात थेट सवलत मिळते.
शासनाकडून बँकेला सवलतीचा निधी वितरीत केला जातो.

उदाहरण:-

कर्ज रक्कम	व्याजदर	राज्य सवलत	केंद्र सवलत	प्रत्यक्ष व्याजदर
₹1,00,000	7%	3%	3%	1%
₹3,00,000	7%	3%	3%	0%

शेतकऱ्यांनी लक्षात ठेवावयाच्या बाबी

कर्जाची मुदतीत परतफेड करणे आवश्यक आहे, अन्यथा सवलत रद्द होऊ शकते.
बँकेकडून वेळोवेळी निघणाऱ्या सूचनांकडे लक्ष द्यावे.
योजना दरवर्षीच्या अर्थसंकल्पीय तरतुदीवर अवलंबून असते, त्यामुळे नियमांत बदल होऊ शकतात.

“डॉ. पंजाबराव देशमुख व्याज सवलत योजना (Vyaj Savalat Yojana)” ही नियमित कर्जदार शेतकऱ्यांसाठी वरदान ठरली आहे. 2025-26 साठी शासनाने मंजूर केलेला ₹60 कोटींचा निधी हजारो शेतकऱ्यांना आर्थिक दिलासा देणार आहे. शेतकऱ्यांनी या योजनेचा पूर्ण लाभ घेण्यासाठी वेळेत कर्ज परतफेड करून आर्थिक शिस्त पाळणे गरजेचे आहे. कमी व्याजदर, आर्थिक स्थैर्य आणि शेतीतील प्रगती यामुळे ही (Vyaj Savalat Yojana) योजना केवळ शेतकऱ्यांसाठीच नव्हे तर संपूर्ण राज्याच्या कृषी विकासासाठी महत्वाची भूमिका बजावणार आहे.

शासन निर्णय: सन 2025-26 मधील अर्थसंकल्पिय तरतूदीचे वितरण करणेबाबत. डॉ.पंजाबराव देशमुख व्याज सवलत योजनाबाबत शासन निर्णय पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा.

या लेखात, आम्ही व्याज सवलत योजना 2025-26 (Vyaj Savalat Yojana): नियमित कर्जदार शेतकऱ्यांना शून्य टक्के व्याजदरावर पिक कर्जाचा मोठा दिलासा ! विषयीची संपूर्ण माहिती दिली आहे. मला आशा आहे की तुम्हाला हा लेख आवडला असेल. तुम्हाला हा लेख आवडला तर नक्की शेअर करा. तुम्हाला या लेखाबद्दल काही प्रश्न असल्यास, कृपया टिप्पणी द्या.

खालील लेख देखील वाचा!

वरील लेख आपल्या सर्व मित्रांना शेअर करा. आपल्याला या लेखाबद्दल काही प्रश्न असल्यास, कृपया कमेंट करा.