खरीप 2025 – अतिवृष्टी नुकसान भरपाई : शेतकऱ्यांसाठी सरकारचा दिलासा!

महाराष्ट्रातील शेती ही बहुतांश प्रमाणात पावसाच्या पाण्यावर अवलंबून आहे. मात्र दरवर्षी बदलत्या हवामानामुळे अतिवृष्टी, पूरपरिस्थिती आणि निसर्गाच्या कोपामुळे शेतकऱ्यांना प्रचंड नुकसान सहन करावं लागतं. अशा आपत्तीमुळे होणाऱ्या शेतीच्या नुकसानीसाठी शासन वेळोवेळी मदतीचे निर्णय घेते. 30 मे 2025 रोजी महसूल व पुनर्वसन विभागाने घेतलेल्या निर्णयानुसार, खरीप 2025 पासून अतिवृष्टी/पूरामुळे झालेल्या (Kharif Ativrushti Nukasan Bharpai) नुकसानीसाठी बाधित शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत दिली जाणार आहे. हा निर्णय शेतकऱ्यांसाठी मोठा दिलासा देणारा आहे.

खरीप 2025 अतिवृष्टी नुकसान भरपाई – Kharif Ativrushti Nukasan Bharpai:

शासन निर्णय क्रमांक सीएलएस-2025/प्र.क्र.20/म-3, दिनांक 30 मे 2025 नुसार, राज्यातील विविध जिल्ह्यांमध्ये खरीप हंगाम 2025 पासून नैसर्गिक आपत्तींमुळे झालेल्या नुकसानासाठी (Kharif Ativrushti Nukasan Bharpai) बाधित शेतकऱ्यांना राज्य आपत्ती प्रतिसाद निधी (SDRF) अंतर्गत आर्थिक मदत दिली जाणार आहे.

नैसर्गिक आपत्ती: SDRF अंतर्गत दिली जाणारी मदत खालील १२ नैसर्गिक आपत्तींसाठी लागू होते:

• चक्रीवादळ
• दुष्काळ
• भूकंप
• आग
• पूर
• त्सुनामी
• गारपीट
• दरड कोसळणे
• वीज कोसळणे
• ढगफुटी
• टोळधाड
• थंडीची लाट

राज्य शासनाने यापलीकडे जाऊन सततचा पाऊस, अतिवृष्टी, पाणी कोसळणे, समुद्राचे उधाण इत्यादी घटनांनाही आपत्ती म्हणून मान्यता दिली आहे.

खरीप 2025 अतिवृष्टी नुकसान भरपाई शासन निर्णय:

राज्य सरकारने या निर्णयाद्वारे खालील मुद्द्यांवर भर दिला आहे:

1. तातडीने पंचनामे करण्याचे आदेश – अतिवृष्टी व पूरामुळे झालेल्या नुकसानीचे (Kharif Ativrushti Nukasan Bharpai) पंचनामे तात्काळ करण्यात यावेत, असे स्पष्ट निर्देश देण्यात आले आहेत.

2. एकदाच अनुदान – शेतीच्या नुकसानीवर (Kharif Ativrushti Nukasan Bharpai) एकदाच आणि संपूर्ण हंगामासाठी अनुदान दिले जाणार आहे. यामुळे शेतकऱ्यांना वारंवार अर्ज करण्याची आवश्यकता भासणार नाही.

3. सध्याचे दर कायम – मदतीचे दर 27 मार्च 2023 च्या शासन निर्णयानुसार लागू राहणार आहेत. यामुळे अकार्यक्षमता व गोंधळाला थारा न देता तत्काळ मदत पोहोचवता येईल.

4. आदेशाची तात्काळ अंमलबजावणी – या निर्णयाची अंमलबजावणी तत्काळ प्रभावाने करण्यात येईल, असे नमूद आहे.

अतिवृष्टी नुकसान भरपाईचा प्रत्यक्ष परिणाम

या निर्णयाचा फायदा कोणाला होणार?

• शेतकरी वर्ग: खरीप 2025 मध्ये ज्या शेतकऱ्यांचे पिके अतिवृष्टी किंवा पुरामुळे (Kharif Ativrushti Nukasan Bharpai) नुकसानग्रस्त होतील, त्यांना शासनाकडून आर्थिक मदत दिली जाईल.

• स्थानिक प्रशासन: पंचनामे त्वरित करून रिपोर्ट सादर केल्यावर नुकसान (Kharif Ativrushti Nukasan Bharpai) भरपाई तत्काळ वितरित होईल.

• वित्तीय पारदर्शकता: SDRF अंतर्गत निधी वाटप केंद्र आणि राज्याच्या अंशदानावर आधारित असून, त्याचे वितरण पारदर्शक पद्धतीने होईल.

मदतीचे निकष व मर्यादा:

• मदतीसाठी SDRF मधील अटी आणि शर्ती लागू राहतील.

• एकाच हंगामासाठी एकदाच मदत दिली जाईल. दुहेरी लाभ टाळण्यासाठी ही तरतूद महत्वाची आहे.

• पंचनामे करण्यासाठी स्थानिक महसूल व कृषी अधिकारी जबाबदार असतील.

• नुकसान (Kharif Ativrushti Nukasan Bharpai) झाल्याचे दस्तऐवजीकरण आवश्यक असेल.

या निर्णयामागे शासनाचा हेतू केवळ आर्थिक मदत पुरवणे नव्हे, तर शेतकऱ्यांच्या जगण्याच्या हक्काची हमी देणे हा आहे. नैसर्गिक आपत्ती रोखू शकत नसली, तरी त्याचे दुष्परिणाम कमी करण्यासाठी शासन प्रयत्नशील आहे. SDRF चे अंशदान केंद्र सरकारकडून 75% आणि राज्य सरकारकडून 25% अशा प्रमाणात असते, हे विशेष लक्षात घेण्यासारखे आहे.

राज्य शासनाने या निर्णयासोबत पुढील सूचना दिल्या आहेत:

• जिल्हाधिकाऱ्यांनी प्रत्येक घटनेनंतर त्वरित पंचनामे करून अहवाल सादर करावा.

• सहाय्यक कृषी अधिकारी व तलाठी यांनी संयुक्तरित्या पंचनामे करावेत.

• जिल्हास्तरीय समित्यांनी तात्काळ निर्णय घेऊन निधी वितरण सुनिश्चित करावा.

खरीप 2025 च्या पार्श्वभूमीवर घेण्यात आलेला अतिवृष्टी नुकसान (Kharif Ativrushti Nukasan Bharpai) भरपाई संदर्भातील निर्णय हा राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी मोठा आधार आहे. सरकारने वेळेवर घेतलेला निर्णय, तात्काळ अंमलबजावणीचे निर्देश आणि पारदर्शक वितरण प्रणालीमुळे शेतकरी आत्मविश्वासाने शेती करू शकतील.

आजच्या हवामान बदलाच्या पार्श्वभूमीवर शासनाने अशा निर्णयांची पुनरावृत्ती करत राहणे अत्यंत आवश्यक आहे. शेतकऱ्याला सुरक्षिततेची जाणीव देणे हे शासनाचे कर्तव्य आहे आणि हा निर्णय त्याकडे उचललेले एक महत्वाचे पाऊल आहे.

महसूल व वन विभाग शासन निर्णय: खरीप-2025 पासून राज्यातील विविध जिल्ह्यात अतिवृष्टी/ पूरपरिस्थितीमुळे झालेल्या नुकसानीसाठी (Kharif Ativrushti Nukasan Bharpai) बाधित शेतकऱ्यांना द्यावयाच्या मदतीबाबत शासन निर्णय पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा.

पुढील लेख देखील वाचा!

1. नैसर्गिक आपत्ती – शेती पिके नुकसान भरपाई अनुदानाची स्थिती ऑनलाईन चेक करा !
2. अतिवृष्टीची मदत मिळण्यासाठी शेतकऱ्यांनी eKYC करणे अनिवार्य; अन्यथा नुकसान भरपाई मिळणार नाही !
3. नैसर्गिक आपत्ती – शेती पिके नुकसान भरपाईसाठी आधार प्रमाणीकरण ऑनलाईन प्रोसेस – E -Panchnama KYC MahaOnline
4. अतिवृष्टी नुकसान भरपाई लाभार्थी यादी !

वरील लेख आपल्या सर्व मित्रांना शेअर करा. आपल्याला या लेखाबद्दल काही प्रश्न असल्यास, कृपया कमेंट करा.

आमच्या सोशल मीडिया व्हॉट्सअ‍ॅप, फेसबुक आणि टेलिग्राम ग्रुप मध्ये सामील होण्यासाठी इथे क्लिक करा !!