शौचालय अनुदानासाठी ऑनलाईन अर्ज कसा करायचा? जाणून घ्या सविस्तर माहिती!

ग्रामीण आणि शहरी भागातील लाखो कुटुंबांसाठी केंद्र सरकारने शौचालयासाठी (Toilet Scheme) म्हणजेच वैयक्तिक शौचालय योजना सुरू केली आहे. स्वच्छ भारत मिशन (ग्रामीण) आणि स्वच्छ भारत मिशन (शहरी) अंतर्गत घरामध्ये स्वतंत्र शौचालय बांधण्यासाठी सरकारकडून आर्थिक मदत दिली जाते. या (Toilet Scheme) चा उद्देश उघड्यावर शौचास पूर्णविराम देणे, स्वच्छता वाढवणे आणि प्रत्येक घरात सुरक्षित शौचालय उपलब्ध करणे आहे.

या लेखात आपण वैयक्तिक शौचालय योजना (Toilet Scheme) म्हणजे काय, कोण पात्र आहे, ऑनलाईन अर्ज कसा करायचा, कोणते कागदपत्रे लागतात आणि अर्जाचा स्टेटस कसा तपासायचा याची सोपी व step-by-step माहिती पाहणार आहोत.

कोण पात्र आहे? (Eligibility):

• दारिद्र्यरेषेखालील (BPL) कुटुंबे
• अनुसूचित जाती / जमाती
• लहान व अल्पभूधारक शेतकरी
• भूमिहीन शेतमजूर
• शारीरिकदृष्ट्या अपंग लाभार्थी
• महिला कुटुंब प्रमुख
• शौचालय नसलेली घरे

ग्रामीण भागात पात्रता ग्रामपंचायत व Sarpanch/Gram Sevak यांच्या पडताळणीनंतर निश्चित केली जाते.

अनुदान:

राज्यानुसार अनुदान रक्कम बदलू शकते, परंतु सामान्यतः ग्रामीण भागात:

• ₹12,000 पर्यंत प्रोत्साहन अनुदान
• काही राज्यांत अतिरिक्त लाभ (जलसंधारण, मजुरी इ.)

शहरी भागात रक्कम स्थानिक संस्थेनुसार बदलते.

आवश्यक कागदपत्रे:

• आधार कार्ड

• रेशन कार्ड (BPL / APL)

• घराचा फोटो

• शौचालयाच्या जागेचा फोटो

• बँक पासबुक

• मोबाईल नंबर

• रहिवासी पुरावा (शहरी भागात आवश्यक)

• मालकी हक्काचे प्रमाणपत्र (Property Tax / Rent Agreement)

वैयक्तिक शौचालय योजना (Toilet Scheme) ही स्वच्छ भारत मिशन (ग्रामीण व शहरी) अंतर्गत सुरु असलेली अत्यंत महत्त्वाची कल्याणकारी योजना आहे. ग्रामीण भागात या योजनेला IHHL – Individual Household Latrine Scheme म्हणतात. पात्र लाभार्थी घरात शौचालय बांधल्यानंतर सरकारकडून प्रोत्साहन अनुदान (Incentive Amount) मिळते.

शौचालय अनुदानासाठी ऑनलाईन अर्ज! Toilet Scheme:

शौचालयाकरिता (Toilet Scheme) अर्ज करण्यासाठी आपण खालील लिंक द्वारे अर्ज करू शकता.

https://sbm.gov.in/sbm_dbt/secure/login.aspx

नागरिक नोंदणी:

वेबसाईट ओपन झाल्यावर सर्वप्रथम Citizen Registration या पर्यायावर क्लिक करायचं आहे. यानंतर मोबाईल नंबर व ओटीपी टाकून व्हेरिफाय बटनावरती क्लिक करायचं आहे. यानंतर तुमचं आधार कार्ड वरील नाव, Gender, पत्ता, राज्य व कॅप्चा कोड टाकून सबमिट बटनावरती क्लिक करायचं आहे, अशा प्रकारे रजिस्स्ट्रेशन पूर्ण होईल.

जिथे Sign In चा पर्याय दिसेल, तिथे तुमचा मोबाईल नंबर, आलेला OTP आणि कॅप्चा कोड टाकून Sign In बटणावर क्लिक करा.

Sign In पूर्ण झाल्यावर डाव्या बाजूला असलेल्या New Application या पर्यायावर क्लिक करा.
येथून अर्ज भरण्याची प्रक्रिया सुरू होते.

सुरुवातीला राज्य, जिल्हा/तालुका, गावाचे नाव आणि ग्रामपंचायतीचे नाव निवडा/टाका.

Section B – अर्जदाराची माहिती:

या विभागात ज्या व्यक्तीच्या नावाने अर्ज करायचा आहे, त्यांची सर्व माहिती नीट भरा.

• आधारकार्डवर जसे नाव आहे, तसेच तंतोतंत नाव टाका.

• आधार क्रमांक प्रविष्ट करा.

• अटी व शर्ती वाचून त्यासमोरील बॉक्स टिक करा.

• नंतर Verify Aadhaar No या बटणावर क्लिक करा.

यानंतर:

• वडिलांचे नाव

• लिंग (Gender)

• तुमचे रॅशन कार्ड पिवळे आहे का केशरी — ते निवडा

• जात (Category)

• Card Type मध्ये Aadhaar Card निवडा

• मोबाईल नंबर, ई-मेल आयडी, पूर्ण पत्ता → नीट भरा.

Section C – Bank Account Details

या विभागात तुमच्या बँक खात्याची माहिती भरायची आहे:

• IFSC कोड टाका → बँकेचा पत्ता आपोआप दिसेल

• Account Number भरा

• पासबुकचे पहिले पान (पहिला पेज) स्पष्ट स्वरूपात अपलोड करा

सर्व माहिती अचूक भरल्यानंतर Apply बटणावर क्लिक करा.

याप्रमाणे शौचालय योजनेचे रजिस्ट्रेशन पूर्ण होते. सिस्टम तुम्हाला एक Reference Number देते. हा नंबर पुढील स्टेटस पाहण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचा असल्यामुळे तो नक्की जपून ठेवा.

तसेच, डाव्या बाजूला असलेल्या View Application पर्यायात जाऊन तुम्ही भरलेला अर्ज आणि त्याची स्थिती (Status) पाहू शकता.

महत्त्वाच्या सूचना:

• आधार नंबर चुकीचा असल्यास अर्ज नाकारला जातो

• बँक खाते Aadhaar-linked असणे आवश्यक

• घराचा आणि जागेचा स्पष्ट फोटो अपलोड करणे अनिवार्य

• एकाच कुटुंबातून फक्त एकच अर्ज स्वीकारला जातो

• अर्ज मंजुरीनंतर प्रत्यक्ष पडताळणी होते

• शौचालय बांधल्यानंतरच अनुदान खातेवर जमा केले जाते.

❓ Toilet Scheme – वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)

1) Toilet Scheme अंतर्गत किती अनुदान मिळते? :- ग्रामीण भागात सामान्यतः ₹12,000 मिळते. काही जिल्ह्यांत अतिरिक्त लाभ दिले जातात.

2) Toilet Scheme साठी अर्ज करताना रेशन कार्ड अनिवार्य आहे का? :- हो, PDF नुसार रेशन कार्डची नोंद मागितली जाते.

3) अर्ज मंजूर व्हायला किती दिवस लागतात? :- स्थानिक पडताळणीवर अवलंबून. साधारणपणे 15–45 दिवस.

4) Toilet Scheme साठी घराचे मालकी हक्क आवश्यक आहेत का? :- ग्रामीण भागात नाही, पण शहरी भागात आवश्यक असू शकतात.

5) अर्ज सबमिट झाल्यानंतर सुधारणा करता येतात का? :- हो, View Application मध्ये तपशील दिसतात. काही माहिती बदलण्यासाठी पंचायत ऑफिस मदत करते.

या लेखात, आम्ही वैयक्तिक शौचालयासाठी (Toilet Scheme) ऑनलाईन अर्ज विषयीची संपूर्ण माहिती दिली आहे. मला आशा आहे की तुम्हाला हा लेख आवडला असेल. तुम्हाला हा लेख आवडला तर नक्की शेअर करा. तुम्हाला या लेखाबद्दल काही प्रश्न असल्यास, कृपया टिप्पणी द्या.

खालील लेख देखील वाचा !

1. वैयक्तिक शौचालय अनुदान अर्जाचे स्टेटस ऑनलाईन चेक करा !
2. तुमच्या गावातील शौचालय लाभार्थी यादी पहा ऑनलाईन!

वरील लेख आपल्या सर्व मित्रांना शेअर करा. आपल्याला या लेखाबद्दल काही प्रश्न असल्यास, कृपया कमेंट करा.

आमच्या सोशल मीडिया व्हॉट्सअ‍ॅप, फेसबुक आणि टेलिग्राम ग्रुप मध्ये सामील होण्यासाठी इथे क्लिक करा !!