“एक जिल्हा एक नोंदणी” धोरण लागू; प्रत्येक जिल्ह्यात दस्त नोंदणीची खुली सुविधा!

महाराष्ट्र शासनाने दस्त नोंदणी (Dast Nondani) प्रक्रियेत सुधारणा करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. “एक जिल्हा एक नोंदणी” (One District One Registration) या धोरणाच्या अंमलबजावणीमुळे दस्त नोंदणीसंदर्भातील अनेक अडचणी दूर होणार असून, सामान्य नागरिकांना सुलभ सेवा उपलब्ध होणार आहे.

 “एक जिल्हा एक नोंदणी” धोरण – Dast Nondani:

सध्याच्या व्यवस्थेत, एखाद्या दस्ताची नोंदणी (Dast Nondani) करण्यासाठी संबंधित स्थावर मालमत्तेच्या ठिकाणानुसार ठराविक उपनिबंधक कार्यालयात जावे लागत होते. मात्र “एक जिल्हा एक नोंदणी” धोरणानुसार, आता त्या जिल्ह्यातील कोणत्याही दस्ताची नोंदणी (Dast Nondani) त्या जिल्ह्यातील कोणत्याही उपनिबंधक कार्यालयात करता येणार आहे. यामुळे नागरिकांचा वेळ आणि पैसा दोन्ही वाचणार आहेत.

हे धोरण दिनांक 1 मे 2025 पासून लागू करण्यात आले असून, महाराष्ट्र शासनाच्या 100 दिवसांच्या महत्त्वाकांक्षी कार्यक्रमाचा हा भाग आहे. हा कार्यक्रम “एक राज्य एक नोंदणी” (One State One Registration) या व्यापक धोरणाच्या दिशेने टाकलेले महत्त्वाचे पाऊल आहे.

या उपक्रमाचे उद्दिष्ट:

1. Digital Property Registration ची सुलभता.

2. Real Estate Transparency वाढवणे.

3. Property Fraud रोखणे.

4. नागरिकांना Time-saving and efficient services देणे.

5. Corruption-Free Registration Process.

महत्त्वाचे कायदेशीर दस्तऐवज

1. Sale Deed

2. Lease Agreement

3. Gift Deed

4. Mortgage Document

5. Power of Attorney

हे सर्व दस्त नोंदवताना Stamp Duty आणि Registration Fees योग्यरीत्या भरलेले असणे गरजेचे आहे.

या धोरणाची गरज का भासली?

दस्त नोंदणी (Dast Nondani) प्रक्रियेत गेल्या काही काळात अनेक गैरप्रकार व फसवणुकीची प्रकरणे उघडकीस आली आहेत. शासनाच्या निदर्शनास आलेल्या काही प्रमुख प्रकारांमध्ये:

1. बनावट व्यक्ती उभी करून दस्त नोंदवणे.
2. मृत व्यक्ती जिवंत असल्याचे दाखवून खोटी नोंदणी.
3. शेतकऱ्यांची फसवणूक करून विक्री व्यवहार.
4. सामूहिक मालकीच्या जागेचे व्यक्तिगत दस्त तयार करणे.
5. बेकायदेशीर फ्लॅट विक्री व रेरा उल्लंघन.
6. सरकारी जमिनीवर (Dast Nondani) दस्त नोंदणी.
7. देवस्थान किंवा धर्मादाय संस्थांची मालमत्ता (property) बेकायदेशीररीत्या भाड्याने देणे.
8. दस्तामध्ये मोबदला नोंदवू न देता फसवणूक करणे.
9. योग्य मुद्रांक न वापरता शासनाचा महसूल बुडवणे.

या प्रकारांमुळे दस्त (Dast Nondani) नोंदणी प्रक्रिया अविश्वसनीय ठरत होती. त्यामुळे शासनाने सखोल विचार करून हे धोरण राबवण्याचा निर्णय घेतला.

धोरणाचा उद्देश आणि फायदे

“एक जिल्हा एक नोंदणी” धोरणाचे मुख्य उद्दिष्ट म्हणजे दस्त नोंदणी (Dast Nondani) प्रक्रिया सुलभ, पारदर्शक आणि विश्वासार्ह करणे.

नागरिकांसाठी होणारे फायदे:

• कोणत्याही तालुक्यातील उपनिबंधक कार्यालयात नोंदणीची सुविधा.
• वेळ आणि प्रवासाचा खर्च वाचतो.
• दलालांवर अवलंबून राहण्याची गरज नाही.
• कागदपत्रे सुरक्षितपणे, लवकर नोंदवून मिळतात.
• भ्रष्टाचारावर आळा.

गैरप्रकारांवर शासनाची कारवाई

राज्य शासनाने या धोरणाच्या अंमलबजावणीसोबतच दस्त (Dast Nondani) नोंदणीतील गैरप्रकारांवर कारवाईसाठी कठोर उपाययोजना सुरू केल्या आहेत. शासनाने संबंधित नोंदणी व मुद्रांक विभागाच्या अधिकाऱ्यांना खालील निर्देश दिले आहेत:

• मुद्रांक अधिनियम 1958, नोंदणी अधिनियम 1908 यांचे काटेकोर पालन करणे.
• दस्तास योग्य मुद्रांक शुल्क आकारले जावे.
• फसवणूक होणार नाही याची दक्षता घ्यावी.
• जिथे कायद्याचे उल्लंघन झाल्याचे दिसून येते, अशा प्रकरणांत 7 दिवसांत गुन्हा दाखल करण्याची कार्यवाही करावी.
• वरिष्ठ अधिकारी दर 15 दिवसांनी अहवाल शासनास सादर करणार.
• सर्व नोंदणी कार्यालयांची तपासणी करण्यात येणार आहे.

कर्मचारी व अधिकाऱ्यांना दिलेल्या सूचनांचा अर्थ

शासनाने स्पष्टपणे सांगितले आहे की, सूचनांचे उल्लंघन करणाऱ्या अधिकाऱ्यांवर महाराष्ट्र नागरी सेवा कायद्यानुसार कडक कारवाई होणार आहे. त्यामुळे प्रत्येक अधिकारी व कर्मचारी यांनी कायदेशीर प्रक्रिया पारदर्शकपणे पार पाडावी, ही सक्त सूचना आहे.

“दस्त नोंदणी” – अधिक सशक्त आणि सुरक्षित (Dast Nondani):

या नव्या धोरणामुळे दस्त नोंदणी (Dast Nondani) प्रक्रियेला नवे वळण मिळाले आहे. फसवणूक, भ्रष्टाचार, बनावट व्यवहार यांना आळा बसणार असून, प्रामाणिक नागरिकांना सुरक्षित सेवा मिळणार आहे. तसेच, या व्यवस्थेमुळे शासनालाही महसूल वाढवण्यास मदत होणार आहे.

“एक जिल्हा एक नोंदणी” हे धोरण म्हणजे दस्त नोंदणीच्या (Dast Nondani) पारंपरिक, गुंतागुंतीच्या आणि भ्रष्ट प्रक्रियेला दूर करण्याचा प्रभावी प्रयत्न आहे. शासनाच्या या पावलामुळे सामान्य नागरिक, शेतकरी, ज्येष्ठ नागरिक, महिला, गरजू वर्ग यांना प्रत्यक्ष फायद्याचा अनुभव येणार आहे.

शासनाच्या या निर्णयाचे स्वागत करून त्याचा योग्य प्रकारे लाभ घेणे ही आपली जबाबदारी आहे. दस्त नोंदणी (Dast Nondani) करताना सर्व कायदेशीर कागदपत्रांची पूर्तता करून पारदर्शक व्यवहार करणे गरजेचे आहे.

महसूल व वन विभाग शासन निर्णय : एक जिल्हा एक नोंदणी (One District One Registration) या कार्यक्रमांतर्गत दस्त नोंदणी (Dast Nondani) संदर्भात कार्यवाही करताना नोंदणी व मुद्रांक विभागातील सर्व अधिकारी व कर्मचाऱ्यांनी घ्यावयाची काळजी व खबरदारी शासन निर्णय पाहण्यासाठी इथे क्लिक करा.

या लेखात, आम्ही “एक जिल्हा एक नोंदणी” धोरण लागू; प्रत्येक जिल्ह्यात दस्त (Dast Nondani) नोंदणीची खुली सुविधा! विषयीची संपूर्ण माहिती दिली आहे. मला आशा आहे की तुम्हाला हा लेख आवडला असेल. तुम्हाला हा लेख आवडला तर नक्की शेअर करा. तुम्हाला या लेखाबद्दल काही प्रश्न असल्यास, कृपया टिप्पणी द्या.

पुढील लेख देखील वाचा!

1. मालमत्ता (जमीन/घर/दुकान) यांचे नोंदणी कागदपत्रे ऑनलाईन कसे पाहायचे? जाणून घ्या सविस्तर!
2. नगरपरिषद किंवा नगरपंचायतचा मालमत्ता कर ऑनलाईन कसा भरायचा? जाणून घ्या सविस्तर !
3. खरेदीखत, साठेखत आणि गहाणखत विषयीची संपूर्ण माहिती पहा !
4. जुना फ्लॅट, घर खरेदी केल्यास आता मालमत्ता कर थेट नावावर ; दस्त नोंदणीवेळीच सुविधा उपलब्ध !
5. शेतजमिनीच्या वाटणीपत्राच्या नोंदणीबाबत सूचना (महाराष्ट्र जमीन महसूल संहिता १९६६ मधील कलम ८५ नुसार)
6. सातबारा (7/12) वरील चुकांची दुरुस्ती कशी करावी? जाणून घ्या सविस्तर.
7. तलाठी कार्यालयातील गाव नमुना १ ते २१ नोंदवही विषयीची संपूर्ण माहिती !
8. कुटुंबातील सहमतीने करा १०० रुपयात जमिनीची वाटणी; जाणून घ्या सविस्तर माहिती !
9. साठेखत म्हणजे काय? साठेखत करण्याचे फायदे काय आहेत?
10. सातबारा (7/12) उताऱ्यातील चूक दुरुस्त करण्यासाठी ऑनलाईन अर्ज कसा करायचा?

वरील लेख आपल्या सर्व मित्रांना शेअर करा. आपल्याला या लेखाबद्दल काही प्रश्न असल्यास, कृपया कमेंट करा.

आमच्या सोशल मीडिया व्हॉट्सअ‍ॅप, फेसबुक आणि टेलिग्राम ग्रुप मध्ये सामील होण्यासाठी येथे क्लिक करा !!