गृहनिर्माण सोसायटीच्या विकासकामांसाठी आमदार निधी कसा मिळवायचा? जाणून घ्या सविस्तर माहिती!
आपण या लेखात सहकारी गृहनिर्माण सोसायट्यांना विकासकामांसाठी आमदार निधी (CHS MLA Fund) कसा मिळवायचा? याची सविस्तर महती पाहणार आहोत. शहरी भागातील बहुसंख्य नागरिक हे सहकारी गृहनिर्माण सहकारी सोसायट्यांमध्ये राहतात. अशा सोसायट्यांचे देखभाल व विकास कामे नियमित करणे गरजेचे असते. मात्र, अनेकदा आर्थिक मर्यादा या विकास कामांमध्ये अडथळा ठरतात. अशा वेळी स्थानिक आमदार निधी (MLA Fund) ही एक महत्त्वाची मदत ठरू शकते.
सहकारी गृहनिर्माण सोसायट्यांना मिळणार आमदार निधी – CHS MLA Fund:
2022 मध्ये महाराष्ट्र सरकारने सहकारी गृहनिर्माण सोसायट्यांना देखील आमदार (CHS MLA Fund) निधीमधून काही कामे करण्यास परवानगी दिली. परंतु 2024 च्या पार्श्वभूमीवर हा निर्णय निवडणुकीशी संबंधित असल्याचे आरोप झाले आणि आता या निधीसाठी कडक निकष लागू करण्यात आले आहेत. हा लेख त्याच संदर्भात — सहकारी गृहनिर्माण सोसायट्यांना आमदार निधी कसा मिळतो, कोणत्या अटी आहेत, कोणत्या कामांसाठी निधी मिळू शकतो, याचे संपूर्ण मार्गदर्शन देतो.
आमदार निधी म्हणजे काय?
आमदार निधी हा स्थानिक विकासासाठी राज्य सरकारद्वारे दिला जाणारा निधी आहे. प्रत्येक आमदाराला दरवर्षी निधी मंजूर केला जातो जो त्यांच्या मतदारसंघात सार्वजनिक हिताची कामे करण्यासाठी वापरला जातो.
पूर्वी या निधीचा वापर सार्वजनिक ठिकाणी रस्ते, गटारे, पथदिवे, पाण्याच्या योजना अशा कामांसाठी होत असे. मात्र 2022 पासून काही प्रमाणात सहकारी गृहनिर्माण सोसायट्यांनाही तो वापरण्याची संधी देण्यात आली.
कोणत्या कामांसाठी निधी मिळू शकतो?
सहकारी गृहनिर्माण सोसायट्यांना आमदार (CHS MLA Fund) निधीमधून खालील प्रकारची कामे करता येऊ शकतात:
सौरऊर्जा संबंधित पॅनल्स बसवणे
रेन वॉटर हार्वेस्टिंग सिस्टम उभारणे
रस्त्यांची दुरुस्ती
पेव्हर ब्लॉक्स बसवणे
वॉकिंग ट्रॅक तयार करणे
व्यायाम शाळा उभारणे
लहान उद्याने किंवा ओपन स्पेस डेव्हलपमेंट
हे सर्व कामे सार्वजनिक उपयोगासाठी असणे बंधनकारक आहे.
किती निधी मिळू शकतो?
प्रत्येक सोसायटीसाठी जास्तीत जास्त 50 लाख इतका (CHS MLA Fund) निधी मंजूर होऊ शकतो.
यातील 25% खर्च सोसायटीने स्वतः उचलावा लागतो, तर उर्वरित 75% निधी आमदार निधीतून मिळू शकतो.
एकाच वर्षात एका आमदाराने 1.5 कोटींपर्यंत निधी मंजूर करू शकतो.
सलग दोन वर्षे एकाच सोसायटीला निधी मिळू शकत नाही.
निधी मिळवण्यासाठी कोणत्या अटी आहेत?
महाराष्ट्र शासनाने आता या निधीच्या (CHS MLA Fund) मंजुरीसाठी खालील कडक अटी व निकष लागू केले आहेत:
1. कायदेशीर नोंदणी:
सोसायटी सहकारी संस्था अधिनियम 1960 व नियम 1961 अंतर्गत नोंदणीकृत असणे आवश्यक आहे.
2. सभा व कार्यवाही:
मागील तीन वर्षांतील नियमित जनरल बॉडी मिटिंग्स (GBM) झालेल्या असाव्यात.
त्या सभांचे ठराव (Minutes of Meeting) लेखी स्वरूपात सहकार खात्यात सादर केलेले असावेत.
3. लेखापरीक्षण व आर्थिक पारदर्शकता:
सलग तीन वर्षांचे वैध लेखापरीक्षण (Audit) झालेले असणे आवश्यक आहे.
सोसायटीला किमान ‘B’ ग्रेड प्राप्त असणे आवश्यक आहे.
खर्चाची स्पष्ट योजना आणि देखभाल खर्चात योगदान दाखवणे बंधनकारक आहे.
4. इतर अटी:
सोसायटीवर सहकार खात्याच्या कलम 83 वा 88 अंतर्गत चौकशी सुरू नसावी.
सभासदांची यादी, मालमत्ता कराची देयके, आणि इतर कागदपत्रे अद्ययावत असावीत.
निधी मिळवण्याची प्रक्रिया:
आवेदन तयार करणे: विकासकामाचा प्रस्ताव तयार करा, ज्यामध्ये खर्चाचा तपशील, कामाचे स्वरूप व गरज दाखवलेली असते.
संबंधित आमदाराला सादर करणे: प्रस्ताव आमदारांच्या कार्यालयात सादर करावा लागतो.
GR (शासन निर्णय) प्रमाणे अटींची पूर्तता: वरील अटींची पूर्तता करून आवश्यक कागदपत्रे संलग्न करणे.
लेखापरीक्षण, सभेचे ठराव, सभासद यादी सादर करणे: सर्व संबंधित कागदपत्रे रजिस्ट्रार ऑफ को-ऑपरेटिव्ह सोसायटीज व आमदार कार्यालयात सादर करणे.
शासनस्तरावर मंजुरी: आमदाराच्या शिफारशीनंतर विभागीय अधिकाऱ्यांकडून आणि शासनस्तरावर अंतिम मंजुरी दिली जाते.
हा निधी देण्यामागील उद्दिष्ट काय होते?
2022 मध्ये राज्य सरकारने हा निर्णय घेतला तेव्हा त्यामागे काही स्पष्ट उद्दिष्ट होते:
शाश्वत ऊर्जा प्रकल्पांना प्रोत्साहन देणे (सौरऊर्जा, पावसाच्या पाण्याचे पुनर्वापर)
सहकारी गृहनिर्माण सोसायट्यांवरील देखभाल खर्चाचा भार कमी करणे
नागरी भागात जीवनमान सुधारवणे
निवडणुका डोळ्यासमोर ठेवून शहरी मतदारांना आकर्षित करणे
कधी निधी मिळत नाही?
जर अटींची पूर्तता झाली नाही तर
लेखापरीक्षण ‘C’ किंवा ‘D’ ग्रेड असेल तर
सहकारी खात्याची चौकशी सुरू असेल तर
प्रस्ताव व्यक्तिगत फायद्याचा असेल तर (उदा. केवळ एका विंगसाठी, फक्त काही सदस्यांसाठी)
सहकारी गृहनिर्माण सोसायट्यांना आमदार (CHS MLA Fund) निधी हे एक मोठे आर्थिक साधन ठरू शकते, विशेषतः जेव्हा त्याचा वापर सार्वजनिक हिताच्या कामांसाठी होतो. मात्र आता निधी मिळवण्यासाठी पारदर्शक आणि शिस्तबद्ध कार्यपद्धती आवश्यक झाली आहे.
जर तुमची सोसायटी नियमांनुसार नोंदणीकृत असेल, तीन वर्षांचे वैध लेखापरीक्षण असेल आणि सभासदांची प्रक्रिया पारदर्शक असेल, तर तुम्ही सहजपणे आमदार (CHS MLA Fund) निधी मिळवू शकता.
नियोजन विभाग शासन निर्णय (CHS MLA Fund GR): आमदार स्थानिक विकास कार्यक्रमांतर्गत (CHS MLA Fund) नागरी स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या क्षेत्रातील व या क्षेत्राला लागुन असलेल्या ग्रामीण परिसरातील सहकारी गृहनिर्माण संस्थांच्या जागेवर पायाभूत सुविधांची कामे अनुज्ञेय करण्याबाबत शासन निर्णय:
- सहकारी गृहनिर्माण सोसायट्यांना आमदार निधी (CHS MLA Fund) – दि. 04-03-2025 रोजीचा शासन निर्णय पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
- सहकारी गृहनिर्माण सोसायट्यांना आमदार निधी (CHS MLA Fund) – दि. 22-06-2022 रोजीचा शासन निर्णय पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा.
या लेखात, आम्ही सहकारी गृहनिर्माण सोसायट्यांना मिळणार विकासकामांसाठी आमदार निधी (CHS MLA Fund) विषयीची संपूर्ण माहिती दिली आहे. मला आशा आहे की तुम्हाला हा लेख आवडला असेल. तुम्हाला हा लेख आवडला तर नक्की शेअर करा. तुम्हाला या लेखाबद्दल काही प्रश्न असल्यास, कृपया टिप्पणी द्या.
गृहनिर्माण संस्थेसंबंधित पुढील लेख देखील वाचा!
- गृहनिर्माण संस्थांनो जमीन नावावर केली का? सदनिकाधारकांची जबाबदारी काय आहे? जमीन संस्थेच्या नावावर केल्यास होणारे लाभ !
- गृहनिर्माण संस्थेची नोंदणी कधी करावी ? नोंदणीचे फायदे काय आहेत जाणून घ्या सविस्तर !
- ३५ सदस्यांपेक्षा कमी सदस्य संख्या असणाऱ्या सहकारी गृहनिर्माण संस्थेच्या व्यवस्थापन समितीची सदस्य संख्या निश्चित !
- सहकारी गृहनिर्माण संस्थेच्या वार्षिक सभेची जबाबदारी बाबत सविस्तर माहिती !
- गृहनिर्माण संस्थेच्या व्यवस्थापक समितीचे कर्तव्य व जबाबदारी !
- गृहनिर्माण संस्थेचा निधी विषयी सविस्तर माहिती !
- सहकारी गृहनिर्माण संस्था नांव राखून ठेवणे, नोंदणी करणे बाबत सविस्तर माहिती !
- गृहनिर्माण संस्थेचे सभासद विषयी सविस्तर माहिती !
- ‘मानीव अभिहस्तांतरण अभियान’ अंतर्गत गृहनिर्माण सोसायट्यांना नोंदणीसाठी संधी !
- गृहनिर्माण संस्थेच्या थकबाकीची वसुली व सुधारित सहकार कायदा!
- गृहनिर्माण संस्थेच्या समितीचे अधिकार, जबाबदाऱ्या आणि कर्तव्ये
- गृहनिर्माण संस्थांनो जमीन नावावर केली का? सदनिकाधारकांची जबाबदारी काय आहे? जमीन संस्थेच्या नावावर केल्यास होणारे लाभ !
- हाउसिंग सोसायटीचा पुनर्विकास बाबत सविस्तर माहिती
- सोसायटी बिल्डिंग विमा खरेदी करण्यापूर्वी लक्षात ठेवण्याच्या गोष्टी!
- सोसायट्यांचे कन्व्हेयन्स (अभिहस्तांतरण) विषयी सविस्तर माहिती!
- सदनिकेवर कर्ज घेणे, सदनिका / गाळा विक्री व भाडेतत्वावर देणे बाबत सविस्तर माहिती !
- सदनिका हस्तांतरण व हस्तांतरण फी बाबत सविस्तर माहिती !
- महाराष्ट्र सहकारी संस्था अधिनियम १९६० मध्ये सुधारणा; अक्रियाशील सदस्याची तरतूद रद्द !
वरील लेख आपल्या सर्व मित्रांना शेअर करा. आपल्याला या लेखाबद्दल काही प्रश्न असल्यास, कृपया कमेंट करा.